چرا گاهی اوقات در روابط عاشقانه، احساس نمیکنیم که دیده میشویم؟
آیا تا به حال در رابطهای بودهاید که با وجود حضور فیزیکی و عاطفی فرد مقابل، احساس کرده باشید که به درستی دیده نمیشوید؟ این حس، تجربهای دردناک و رایج در روابط عاشقانه است که میتواند باعث ایجاد نارضایتی، ناامیدی و حتی فروپاشی رابطه شود. اما چرا این اتفاق میافتد؟ چه عواملی باعث میشوند که احساس کنیم در رابطهمان نادیده گرفته میشویم؟ 
در این مقاله، به بررسی 17 نکته کلیدی میپردازیم که میتوانند در توضیح این احساس نقش داشته باشند:
- ✅
عدم برقراری ارتباط موثر:
اگر نتوانیم به درستی احساسات، نیازها و خواستههای خود را با شریک عاطفیمان در میان بگذاریم، احتمال اینکه احساس دیده نشدن کنیم، افزایش مییابد. - ✅
گوش ندادن فعالانه:
گوش دادن فعالانه به معنای توجه کامل به صحبتهای طرف مقابل، درک احساسات او و نشان دادن همدلی است. فقدان این مهارت میتواند باعث شود فرد احساس کند که صحبتهایش شنیده نمیشود و ارزش قائل نیست.
- ✅
عدم اعتباربخشی به احساسات:
وقتی احساسات ما از سوی شریک عاطفیمان بیاهمیت تلقی شوند یا مورد انتقاد قرار گیرند، احساس میکنیم که دیده نمیشویم و ارزش قائل نیستیم. - ✅
اولویت دادن به نیازهای خود:
اگر یکی از طرفین دائماً نیازهای خود را بر نیازهای دیگری اولویت دهد، طرف مقابل احساس میکند که در رابطه اهمیت کمتری دارد. - ✅
فقدان صمیمیت عاطفی:
صمیمیت عاطفی به معنای به اشتراک گذاشتن احساسات عمیق، آسیبپذیریها و ترسها با شریک عاطفی است. فقدان این صمیمیت میتواند باعث شود فرد احساس تنهایی و انزوا کند. - ✅
نادیده گرفتن علایق و سرگرمیها:
اگر شریک عاطفیمان به علایق و سرگرمیهای ما بیتوجه باشد یا آنها را مسخره کند، احساس میکنیم که بخشی از وجودمان نادیده گرفته میشود. - ✅
عدم قدردانی:
ابراز قدردانی از تلاشها و ویژگیهای مثبت شریک عاطفی، نقش مهمی در احساس دیده شدن و ارزشمند بودن دارد. - ✅
انتظارات غیرواقعی:
داشتن انتظارات غیرواقعی از شریک عاطفی میتواند باعث شود که حتی زمانی که او تلاش میکند، احساس نارضایتی کنیم. - ✅
مشکلات حل نشده گذشته:
مسائل و اختلافات حل نشده گذشته میتوانند همچنان بر رابطه تأثیر بگذارند و باعث ایجاد احساس دیده نشدن شوند. - ✅
تغییر در نیازها و خواستهها:
با گذشت زمان، نیازها و خواستههای افراد در رابطه ممکن است تغییر کند. اگر این تغییرات مورد توجه قرار نگیرند، میتواند باعث ایجاد احساس دیده نشدن شود. - ✅
فشار و استرسهای بیرونی:
استرسهای ناشی از کار، خانواده یا مسائل مالی میتوانند بر کیفیت رابطه تأثیر بگذارند و باعث شوند که نتوانیم به درستی به نیازهای عاطفی یکدیگر توجه کنیم. - ✅
مقایسه با روابط دیگران:
مقایسه رابطه خود با روابط دیگران میتواند باعث شود که احساس کنیم در رابطهمان کمبودهایی وجود دارد و به اندازه کافی دیده نمیشویم. - ✅
عدم حضور ذهنی:
وقتی با شریک عاطفی خود هستیم، باید تمام توجهمان به او باشد و از حواسپرتیها دوری کنیم. - ✅
بیتوجهی به زبان بدن:
زبان بدن میتواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و نیازهای فرد منتقل کند. بیتوجهی به زبان بدن شریک عاطفی میتواند باعث شود که او احساس کند دیده نمیشود. - ✅
انتقاد دائمی:
انتقاد دائمی و سرزنش کردن شریک عاطفی، اعتماد به نفس او را کاهش میدهد و باعث میشود احساس کند که ارزش قائل نیست. - ✅
فقدان حمایت عاطفی:
در زمانهای سخت و چالشبرانگیز، نیاز به حمایت عاطفی از سوی شریک عاطفی داریم. فقدان این حمایت میتواند باعث شود که احساس تنهایی و انزوا کنیم. - ✅
تمرکز بر کمبودها به جای نقاط قوت:
تمرکز بر کمبودها و نقاط ضعف شریک عاطفی، او را دلسرد و ناامید میکند و باعث میشود احساس کند که دیده نمیشود.
درک این عوامل میتواند به ما کمک کند تا ریشه این احساس را در رابطهمان پیدا کنیم و برای رفع آن تلاش کنیم. این احساس، اغلب نتیجه مجموعهای از عوامل است و نه یک دلیل واحد. مهم است به یاد داشته باشیم که احساس دیده شدن، نیازی اساسی در روابط عاشقانه است و برای حفظ سلامت و پایداری رابطه، باید به آن توجه کرد.
چرا گاهی در روابط عاشقانه احساس دیده نشدن میکنیم؟
1. عدم همدلی و درک متقابل
یکی از اصلیترین دلایل احساس دیده نشدن در یک رابطه، کمبود همدلی و درک متقابل است. وقتی شریک عاطفی شما نمیتواند خود را جای شما بگذارد و احساسات و نیازهای شما را درک کند، احساس تنهایی و نادیده گرفته شدن به شما دست میدهد. در این شرایط، ممکن است شما احساس کنید که صحبتهایتان شنیده نمیشود یا ارزشگذاری نمیشود. عدم همدلی میتواند ناشی از مشکلات ارتباطی، تجربههای گذشته یا تفاوتهای شخصیتی باشد. تلاش برای درک دیدگاه شریک عاطفی و بیان واضح احساسات خود میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند. گاهی لازم است از یک مشاور متخصص کمک بگیرید تا مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید. اگر شریک عاطفی شما تمایلی به همدلی نشان نمیدهد، ممکن است لازم باشد در مورد ادامه رابطه تجدید نظر کنید.
2. عدم توجه به نیازهای عاطفی
نیازهای عاطفی ما مانند نیاز به امنیت، محبت، قدردانی و احترام، نقش مهمی در سلامت روان و رضایت از رابطه دارند. وقتی این نیازها نادیده گرفته میشوند، احساس دیده نشدن و بیارزشی به وجود میآید. ممکن است شما احساس کنید که شریک عاطفیتان به اندازه کافی به شما توجه نمیکند یا از شما حمایت نمیکند. شناسایی نیازهای عاطفی خود و بیان آنها به شریک عاطفی، قدم مهمی در جهت رفع این مشکل است. در ضمن، تلاش برای برآورده کردن نیازهای عاطفی شریک عاطفی خود، به تقویت رابطه و ایجاد حس دیده شدن در او کمک میکند. گفتگو و تبادل نظر در مورد این نیازها، کلید حل بسیاری از مشکلات در رابطه است. اگر احساس میکنید نمیتوانید نیازهای عاطفی خود را در رابطه برآورده کنید، با یک مشاور متخصص صحبت کنید.
3. فقدان ارتباط موثر
ارتباط موثر، پایه و اساس هر رابطه سالم و پایدار است.وقتی در یک رابطه ارتباط موثر وجود نداشته باشد، احتمال سوء تفاهم و احساس نادیده گرفته شدن افزایش مییابد.ارتباط موثر شامل گوش دادن فعال، بیان واضح و با صداقت احساسات، و حل اختلافات به صورت سازنده است.اگر در برقراری ارتباط با شریک عاطفی خود مشکل دارید، سعی کنید از عبارات “من” استفاده کنید تا احساسات خود را بدون سرزنش بیان کنید.مثلا به جای گفتن “تو هیچ وقت به حرفهای من گوش نمیدهی”، بگویید “من احساس میکنم وقتی حرف میزنم به اندازه کافی به من توجه نمیکنی”.
در ضمن، تلاش کنید در هنگام گفتگو، حواسپرتیها را به حداقل برسانید و تمام توجه خود را به شریک عاطفیتان معطوف کنید.
تمرین تکنیکهای ارتباطی موثر میتواند به بهبود کیفیت رابطه شما کمک کند.در صورت نیاز، از یک مشاور زوج درمانی کمک بگیرید تا مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید.
4. عدم قدردانی و سپاسگزاری
قدردانی و سپاسگزاری، نقش مهمی در ایجاد حس ارزشمندی و دیده شدن در یک رابطه دارند. وقتی شریک عاطفی شما از تلاشها و مهربانیهای شما قدردانی نمیکند، احساس نادیده گرفته شدن و بیارزشی به شما دست میدهد. ابراز قدردانی و سپاسگزاری میتواند به سادگی یک تشکر ساده یا یک تعریف با صداقت باشد. مثلا میتوانید به شریک عاطفی خود بگویید “ممنونم که امروز شام را درست کردی، خیلی خوشمزه بود” یا “من واقعا از حمایتت در این روزهای سخت قدردانی میکنم”. در ضمن، سعی کنید به ویژگیهای مثبت و نقاط قوت شریک عاطفی خود توجه کنید و آنها را به زبان بیاورید. ابراز قدردانی و سپاسگزاری، نه تنها باعث ایجاد حس ارزشمندی در شریک عاطفی شما میشود، بلکه رابطه شما را نیز تقویت میکند. سعی کنید هر روز فرصتی برای ابراز قدردانی از شریک عاطفی خود پیدا کنید.
5. انتظارات غیر واقعی
انتظارات غیر واقعی از رابطه و شریک عاطفی، میتواند منجر به ناامیدی و احساس نادیده گرفته شدن شود. هیچ کس کامل نیست و هیچ رابطهای بدون نقص نیست. اگر انتظار داشته باشید که شریک عاطفی شما همیشه و در همه حال مطابق میل شما رفتار کند، احتمال زیادی وجود دارد که ناامید شوید. سعی کنید انتظارات خود را واقعبینانه تنظیم کنید و به تفاوتهای بین خود و شریک عاطفیتان احترام بگذارید. به جای تمرکز بر روی نقاط ضعف شریک عاطفی خود، بر روی نقاط قوت او تمرکز کنید و از آنها قدردانی کنید. اگر انتظارات شما از رابطه غیر واقعبینانه است، با یک مشاور متخصص صحبت کنید. تعدیل انتظارات، کلید داشتن یک رابطه سالم و رضایتبخش است.
6. سوء استفاده عاطفی یا روانی
سوء استفاده عاطفی یا روانی، یکی از جدیترین دلایل احساس دیده نشدن و بیارزشی در یک رابطه است. سوء استفاده عاطفی میتواند شامل تحقیر، توهین، کنترل، تهدید، و دستکاری عاطفی باشد. اگر در رابطهای هستید که در آن مورد سوء استفاده عاطفی قرار میگیرید، باید به خودتان یادآوری کنید که این رفتار شما نیستید که باعث این سوء استفاده شدهاید. سوء استفاده عاطفی، هیچ توجیهی ندارد و شما شایسته داشتن یک رابطه سالم و محترمانه هستید. اگر در چنین شرایطی قرار دارید، از یک دوست، خانواده، یا مشاور متخصص کمک بگیرید. خروج از یک رابطه سوء استفادهآمیز، میتواند دشوار باشد، اما برای سلامت روان و رفاه شما ضروری است. به خودتان اجازه دهید که از این رابطه رها شوید و به دنبال یک رابطه سالم و شاد باشید. 
7. اولویتبندی نادرست
اولویتبندی نادرست، به این معنی است که شریک عاطفی شما به جای شما، چیزهای دیگری را در زندگی خود در اولویت قرار میدهد. این میتواند شامل کار، دوستان، خانواده، یا سرگرمیها باشد. وقتی احساس میکنید که در اولویت شریک عاطفی خود نیستید، احساس نادیده گرفته شدن و بیاهمیتی به شما دست میدهد. باید در مورد اولویتهای خود و شریک عاطفیتان با هم صحبت کنید و سعی کنید یک تعادل ایجاد کنید. اگر احساس میکنید که شریک عاطفی شما به اندازه کافی به رابطه اهمیت نمیدهد، با او در مورد این موضوع صحبت کنید. اگر شریک عاطفی شما تمایلی به تغییر اولویتهای خود ندارد، ممکن است لازم باشد در مورد ادامه رابطه تجدید نظر کنید.
8. عدم صمیمیت عاطفی
صمیمیت عاطفی، به معنای احساس نزدیکی، اعتماد، و ارتباط عمیق با شریک عاطفی است. وقتی صمیمیت عاطفی در یک رابطه وجود نداشته باشد، احساس تنهایی و انزوا به وجود میآید. صمیمیت عاطفی میتواند از طریق به اشتراک گذاشتن افکار و احساسات، ابراز محبت، و صرف وقت با کیفیت با یکدیگر تقویت شود. اگر در برقراری صمیمیت عاطفی با شریک عاطفی خود مشکل دارید، سعی کنید بیشتر در مورد احساسات خود با او صحبت کنید. در ضمن، تلاش کنید بیشتر در مورد احساسات و تجربیات شریک عاطفی خود بدانید. اگر احساس میکنید نمیتوانید صمیمیت عاطفی را در رابطه ایجاد کنید، با یک مشاور متخصص صحبت کنید.
9. گوش ندادن فعال
گوش ندادن فعال، به این معنی است که شما به صحبتهای شریک عاطفی خود توجه کامل نمیکنید و به او نشان نمیدهید که به حرفهایش اهمیت میدهید.این میتواند شامل قطع کردن حرف او، حواسپرتی، یا پاسخ ندادن مناسب باشد.وقتی شریک عاطفی شما احساس میکند که به حرفهایش گوش نمیدهید، احساس نادیده گرفته شدن و بیاهمیتی به او دست میدهد.برای اینکه یک شنونده فعال باشید، سعی کنید تمام توجه خود را به شریک عاطفی خود معطوف کنید.به زبان بدن او توجه کنید و با سر تکان دادن یا گفتن کلماتی مانند “بله” و “درست است” به او نشان دهید که به حرفهایش گوش میدهید.
سوالات باز بپرسید تا او را تشویق کنید بیشتر در مورد احساسات و تجربیات خود صحبت کند.
گوش دادن فعال، یکی از مهمترین مهارتهای ارتباطی است که میتواند به بهبود کیفیت رابطه شما کمک کند.
10. مقایسه با دیگران
مقایسه رابطه خود با روابط دیگران، میتواند منجر به ناامیدی و احساس نادیده گرفته شدن شود. هر رابطه منحصر به فرد است و مقایسه آن با روابط دیگران، غیرمنطقی است. به جای مقایسه رابطه خود با روابط دیگران، بر روی نقاط قوت و ویژگیهای مثبت رابطه خود تمرکز کنید. مقایسه با دیگران، فقط باعث ایجاد حسادت و نارضایتی میشود. از شبکههای اجتماعی دوری کنید، زیرا اغلب تصویری غیرواقعی از روابط دیگران ارائه میدهند. به جای مقایسه، از روابط دیگران به عنوان منبع الهام استفاده کنید.
11. تکرار الگوهای رفتاری مخرب
تکرار الگوهای رفتاری مخرب در رابطه، میتواند منجر به احساس نادیده گرفته شدن و بیارزشی شود. این الگوها میتوانند شامل بحث و جدلهای تکراری، سکوتهای طولانی، یا انتقادهای مداوم باشند. برای شکستن این الگوها، باید ابتدا آنها را شناسایی کنید. سپس، سعی کنید رفتارهای جایگزین و سازندهتری را در پیش بگیرید. مثلا به جای بحث و جدل، سعی کنید به طور مسالمتآمیز و با احترام با هم صحبت کنید. به جای سکوت، احساسات خود را به طور واضح و با صداقت بیان کنید. به جای انتقاد، سعی کنید از شریک عاطفی خود تعریف و تمجید کنید. در صورت نیاز، از یک مشاور متخصص کمک بگیرید تا الگوهای رفتاری مخرب را شناسایی و آنها را تغییر دهید. شکستن الگوهای رفتاری مخرب، نیازمند تلاش و تعهد از سوی هر دو طرف است.
12. غرق شدن در مشغلههای زندگی
غرق شدن در مشغلههای زندگی، میتواند باعث شود که از رابطه خود غافل شوید و شریک عاطفی خود را نادیده بگیرید. کار زیاد، مسئولیتهای خانوادگی، و سایر تعهدات، میتوانند وقت و انرژی شما را بگیرند و باعث شوند که نتوانید به اندازه کافی به رابطه خود توجه کنید. باید برای رابطه خود وقت بگذارید و آن را در اولویت قرار دهید. حتی اگر وقت زیادی ندارید، سعی کنید هر روز چند دقیقه را به طور کامل به شریک عاطفی خود اختصاص دهید. با هم شام بخورید، با هم قدم بزنید، یا فقط در مورد روز خود با هم صحبت کنید. اگر احساس میکنید وقت کافی برای رابطه خود ندارید، سعی کنید برخی از تعهدات خود را کاهش دهید.
13. عدم پذیرش یکدیگر
عدم پذیرش یکدیگر، به این معنی است که شما و شریک عاطفیتان، همدیگر را به همان شکلی که هستید، نمیپذیرید. این میتواند شامل تلاش برای تغییر یکدیگر، انتقاد از ویژگیهای شخصیتی یکدیگر، یا عدم احترام به تفاوتهای یکدیگر باشد. وقتی شریک عاطفی شما احساس میکند که شما او را نمیپذیرید، احساس نادیده گرفته شدن و بیارزشی به او دست میدهد. باید یکدیگر را به همان شکلی که هستید بپذیرید و به تفاوتهای یکدیگر احترام بگذارید. تلاش برای تغییر یکدیگر، فقط باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه میشود. به جای تمرکز بر روی نقاط ضعف یکدیگر، بر روی نقاط قوت یکدیگر تمرکز کنید و از آنها قدردانی کنید. پذیرش یکدیگر، کلید داشتن یک رابطه سالم و پایدار است.
14. کمبود محبت فیزیکی
محبت فیزیکی، مانند بغل کردن، بوسیدن، و در آغوش گرفتن، نقش مهمی در ایجاد حس نزدیکی و صمیمیت در یک رابطه دارد. وقتی کمبود محبت فیزیکی در یک رابطه وجود داشته باشد، احساس تنهایی و انزوا به وجود میآید. ابراز محبت فیزیکی، نشان میدهد که شما به شریک عاطفی خود اهمیت میدهید و او را دوست دارید. اگر کمبود محبت فیزیکی در رابطه شما وجود دارد، با شریک عاطفی خود در مورد این موضوع صحبت کنید و سعی کنید بیشتر به او محبت کنید. محبت فیزیکی، یکی از مهمترین راههای ابراز عشق و علاقه است. اگر در ابراز محبت فیزیکی مشکل دارید، با یک مشاور متخصص صحبت کنید.
15. نادیده گرفتن زبان عشق یکدیگر
هر فردی، زبان عشق خاص خود را دارد که از طریق آن، عشق و محبت را دریافت و ابراز میکند.این زبانها عبارتند از: کلام تأییدآمیز، وقت با کیفیت، هدیه دادن، خدمت کردن، و لمس فیزیکی.وقتی زبان عشق شریک عاطفی خود را نادیده میگیرید، او احساس میکند که شما او را نمیبینید و به او اهمیت نمیدهید.باید زبان عشق خود و شریک عاطفیتان را بشناسید و سعی کنید به زبان عشق او با او ارتباط برقرار کنید.مثلا اگر زبان عشق شریک عاطفی شما کلام تأییدآمیز است، سعی کنید بیشتر به او تعریف و تمجید کنید و از ویژگیهای مثبت او قدردانی کنید.
اگر زبان عشق او وقت با کیفیت است، سعی کنید بیشتر با او وقت بگذرانید و فعالیتهایی را با هم انجام دهید که از آن لذت میبرید.
شناخت و احترام به زبان عشق یکدیگر، میتواند به بهبود کیفیت رابطه شما کمک کند.با پرسیدن از شریکتان و مشاهده رفتارهایش زبان عشق او را کشف کنید.
16. عدم حمایت از اهداف و رویاها
حمایت از اهداف و رویاهای شریک عاطفی، نشان میدهد که شما به او ایمان دارید و به او اهمیت میدهید. وقتی از اهداف و رویاهای شریک عاطفی خود حمایت نمیکنید، او احساس میکند که شما او را نمیبینید و به او اعتماد ندارید. باید از اهداف و رویاهای شریک عاطفی خود حمایت کنید و او را تشویق کنید تا به آنها دست یابد. حتی اگر با اهداف و رویاهای او موافق نیستید، باز هم میتوانید از او حمایت کنید و به او نشان دهید که به او اهمیت میدهید. به او کمک کنید تا منابع مورد نیاز برای رسیدن به اهدافش را پیدا کند و در طول مسیر، از او حمایت عاطفی کنید. به هم انگیزه بدهید تا رشد کنید.
17. ترس از آسیبپذیری
ترس از آسیبپذیری، میتواند مانع از ایجاد یک رابطه صمیمی و عمیق شود. وقتی از آسیبپذیر بودن میترسید، نمیتوانید احساسات واقعی خود را با شریک عاطفی خود به اشتراک بگذارید و او را به طور کامل در زندگی خود راه دهید. این میتواند منجر به احساس تنهایی و نادیده گرفته شدن در رابطه شود. برای غلبه بر ترس از آسیبپذیری، باید به خودتان یادآوری کنید که آسیبپذیر بودن، نشانهای از قدرت است، نه ضعف. به خودتان اجازه دهید احساسات خود را تجربه کنید و آنها را با شریک عاطفی خود به اشتراک بگذارید. وقتی به شریک عاطفی خود اعتماد کنید و به او اجازه دهید شما را به طور کامل ببیند، میتوانید یک رابطه عمیقتر و صمیمیتر ایجاد کنید. آسیبپذیر بودن، کلید ایجاد یک رابطه اصیل و معنادار است.
واقعا مطلبی بود که تیکه های زیادی از زندگی من را روشن کرد. همون مشکل عدم ارتباط موثر که توی رابطه قبلیم داشتم باعث شد حس کنم همسرم اصلا منو درک نمی کنه و انگار با یه دیوار صحبت می کنم. اون موقع نمی دونستم اشکال از کجاست اما حالا می فهمم چقدر مهارت گوش دادن فعال مهمه.
یه چیز دیگه که خیلی برام جالب بود بحث زبان عشق هاست. تا حالا بهش فکر نکرده بودم که هرکدوممون یه جورایی خاص عشق دریافت می کنیم. خودم تازه فهمیدم که زبان عشق اصلی من وقت با کیفیت هست نه کادو و این چراغی شد توی رابطم.
کمبود صمیمیت عاطفی هم یه درد آشناست. یادمه یه مدت همسرم اصلا حواسش به احساسات من نبود و فقط جسمش حاضر بود. اون موقع نمی تونستم درست بیان کنم چیزی که می خوام ولی الان می دونم چطور باید این نیاز رو مطرح کنم.
یه نکته مهم دیگه که شاید بد نباشه اضافه کنم اینه که گاهی خودمون هم نمی دونیم چی می خواهیم و بعد انتظار داریم طرف مقابل ذهن ما رو بخونه. بهتره اول با خودمون صادق باشیم بعد توقع داشته باشیم دیگری ما رو بفهمه.
خیلی دوست دارم بدونم دیگران چطور با این چالش ها روبرو شدن. شاید کسی تکنیک جالبی داشته باشه که بتونه به بقیه هم کمک کنه. همیشه خواندن تجربه های مختلف می تونه چراغ راه باشه واسه کسایی که توی این مسیر هستن.